Van der Lienden, Herveld
Fruitteler Olaf van der Lienden uit Herveld had dit jaar te maken met een lekkage in zijn bestaande koelinstallatie uit 1984. “Je kunt dan wel kiezen om hem te vullen, maar dan blijft het een oude installatie. Wij hebben daarom gekozen om deze koeling waarbij gewerkt werd met een synthetisch koudemiddel te vervangen voor een nieuwe CO2 transkritische installatie. Dat was een behoorlijke investering, maar is er wel één waarin we in de toekomst mee vooruit kunnen”, vertelt de teler.
Van Abeelen Koeltechniek heeft de nieuwe koelinstallatie geleverd. “Op 1 september is men gestart met de installatie, op 24 september was die gereed en op 25 september zijn de appelen erin gegaan. Het was dus heel krap, maar het is gelukt en dat is een groot compliment voor de installateurs. Ik ben dik tevreden”, vertelt Olaf. “Ik verwacht dat in de toekomst meerdere fruittelers voor hun koeloplossingen gaan kiezen.”
“Van Abeelen is dan niet de bekendste naam in de fruitteeltsector, maar heeft wel zowel nationaal als internationaal voor aansprekende bedrijven (complexe) duurzame oplossingen gerealiseerd op het gebied van koeltechniek. In combinatie met de ervaring die Wiltink Koudetechniek al in de fruitteelt had opgedaan, durfde ik de stap aan en daar ben ik erg tevreden over. Ze weten waar ze over praten en de service was goed. Waar nodig kunnen ze op afstand de installatie in de gaten houden en bijregelen. Ook prijstechnisch kwam deze installatie gunstig uit de bus”, vertelt de teler.
De nieuwe installatie werkt met een natuurlijk koudemiddel CO2. “De huidige ontwikkeling in de markt gestuurd door de EU dwingt de eindgebruiker te zoeken naar een koeltechnische oplossing met een GWP die zo gering mogelijk is. Daarbij speelt de onzekerheid met betrekking tot de toekomstige regelgeving een belangrijke factor om de juiste keuze van koelmiddel te maken. Door te kiezen voor CO2 met zijn lage Global Warming Potential (GWP) van 1 heeft Olaf van der Lienden gekozen voor een duurzame oplossing”, zegt Jeffry Roossien van Van Abeelen Koeltechniek.
“Uitgaande van de huidige ontwikkelingen, waarbij koudemiddelen met een GWP hoger dan 2500 b.v. R404a en R507a, worden uitgefaseerd, gecombineerd met de invoering van een quotaregeling waardoor de prijs van chemische koudemiddel waarschijnlijk zal blijven stijgen, kun je wel stellen dat de keuze voor een synthetisch koudemiddel geen langetermijnoplossing is. De koudetechniek biedt op dit moment diverse oplossingen op basis van natuurlijke koudemiddelen, zoals NH3, CO2 en propaan. Door te kiezen voor CO2, worden de appelen op een milieuvriendelijke manier met natuurlijke koudemiddelen bewaard”, concludeert Jeffry.
Met de keuze voor natuurlijke koudemiddelen krijgt Olaf van der Lienden in de fruitsector nog weinig navolging, aldus Frank van de Geijn (Wageningen UR), die al jaren actief is op het gebied van fruitkoeling. “Ondanks de nieuwe F-gassen wetgeving per 1 januari 2015 kiezen weinig agrarische ondernemers ervoor hun installatie om te bouwen of volledig te vervangen”, zegt de onderzoeker. “Je ziet dat veel bedrijven die wel overschakelen bijvoorbeeld actief zijn als loonkoeler, zoals ook Olaf van der Lienden. Die groep is al flink verder in de transitie.”
Hij snapt het dilemma. “De koelinstallatie kan en mag ook blijven draaien, zolang er bij lekkage maar met een wettelijk beschikbaar koudemiddel wordt gevuld. En laten we wel zijn, bij volledige ombouw naar een natuurlijk koudemiddel installatie staat er een stevige investering tegenover, die niet direct meer oplevert. Dan is het een forse keuze als je een bestaande installatie hebt die technisch goed functioneert. Daarom kiest een groot deel van de installatie-eigenaren voorlopig om af te wachten.”
Waarom zou je de installatie dan vervangen? De vraag stellen is hem beantwoorden. “Op het moment dat de installatie leegloopt, betaal je ook veel geld om hem weer te vullen. Zolang die keuze weloverwogen wordt gemaakt, is dat prima. Maar ik krijg door het jaar heen ook telefoontjes van fruittelers die voor het blok komen te staan en het Spaans benauwd krijgen. Daarom verwacht ik wel dat van lieverlee meer telers de druk voelen toenemen om te kiezen voor natuurlijke koudemiddelen”, besluit Van de Geijn.